Có thể bạn đã biết về The Merge – bản cập nhật mang tính cách mạng của Ethereum khi từ bỏ cơ chế đồng thuận Proof of Work (PoWGiao thức đồng thuận xác nhận giao dịch thông qua hoạt động đào block, thợ đào sẽ nhận được các đồng tiền mới để làm phần thưởng. Những đồng tiền đang sử dụng PoW gồm: Bitcoin cùng các bản fork, Ethereum (ETH), Litecoin (LTC), Ethereum Classic (ETC), Dogecoin (DOGE),…) để chuyển sang Proof of Stake (PoSGiao thức đồng thuận xác nhận giao dịch thông qua hoạt động staking coin, người tham gia staking sẽ nhận được các đồng tiền mới để làm phần thưởng. Những đồng tiền đang sử dụng PoS gồm: Cardano (ADA), EOS (EOS), TRON (TRX), Tezos (XTZ), Polkadot (DOT),…) và cho phép người dùng stake ETH để nhận thưởng. Sắp tới đây, một bản cập nhật quan trọng khác là Ethereum Shanghai upgrade chuẩn bị được diễn ra. Bản cập nhật này sẽ cho phép những người đã stake ETH lấy lại số tiền mà họ đặt cược vào các trình xác thực. Để biết thêm chi tiết, các bạn hãy cùng CryptoX100.com tìm hiểu về Ethereum Shanghai upgrade qua bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu về Ethereum Shanghai upgrade
Ethereum Shanghai upgrade là gì?
BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng. Ethereum đã trải qua một đợt nâng cấp có tên là The Merge vào ngày 15 tháng 9 năm 2022. Đây được xem là sự kiện mang tính bước ngoặt khi thay đổi cơ chế đồng thuận từ Proof of Work sang Proof of Stake.
Mặc dù PoS có thể thân thiện với môi trường hơn, nhưng cơ chế này dựa trên quy trình stake. Những người nắm giữ ETH phải stake ít nhất 32 ETH vào mạng lưới Beacon Chain để tham gia cơ chế đồng thuận.
Từ thời điểm Beacon Chain (tháng 12/2020), đã có tổng cộng khoảng 16,394,888 ETH (tương đương 26.7 tỉ USD) được stake (chiếm khoảng 13.6% lượng ETH lưu hành). Đây là một lượng thanh khoản cực kỳ lớn.
Vì 32 ETH hiện có giá khoảng 52.000 USD nên các nhà đầu tư nhỏ rất khó để tham gia. Tuy nhiên, các nền tảng như Lido hay Coinbase đã cung cấp cơ sở staking cho người dùng có ít ETH và tính phí đối với phần thưởng staking của họ.
Dự kiến vào giữa tháng 3, một đợt nâng cấp khác sẽ diễn ra tại Shanghai (Thượng Hải). Bản nâng cấp này được dự đoán có thể tác động kinh tế trên toàn diện.
Ethereum Shanghai upgrade còn được gọi là “ForkLà cách sử dụng mã nguồn của một phần mềm trước đó sau đó thay đổi đi để tạo ra một chức năng khác. Ví dụ ban đầu phần mềm Bitcoin được lập ra nhưng sau đó Dash được tạo ra trên nền tảng ban đầu của phần mềm Bitcoin, tất nhiên Dash cũng thay đổi rất nhiều để tạo ra một biến thể khác Ethereum Shanghai” có 5 Ethereum Improvement Proposals (EIPs) (đề xuất cải tiến Ethereum) được triển khai. Trong đó, EIP-4895 có lẽ sẽ là đề xuất đáng chú ý nhất vì sẽ mở khóa số Ether (ETH) đã stake và cho phép người dùng rút tiền.
Ether được stake đã bị khóa trong khoảng 2 năm kể từ khi thị trường staking xuất hiện. Bản nâng cấp Ethereum Shanghai cho phép người dùng rút ETH đã đặt cọc của họ. Đó là lý do cộng đồng Ethereum cực kỳ háo hức ở bản nâng cấp này.
Ethereum Improvement Proposals (EIPs) là gì?
EIP là những cải tiến hoặc thay đổi đối với mạng Ethereum cũng như cách thức hoạt động của mạng. Bất kỳ ai cũng có thể tạo EIP bằng cách làm theo định dạng, sau đó gửi cho cộng đồng và hội đồng các nhà phát triển để xem xét. Các thay đổi kỹ thuật của EIP phải được phê duyệt để trở thành một phần của bản cập nhật. EIP cũng tuân thủ một hệ thống đánh số cụ thể. Bản nâng cấp Thượng Hải lần này là sự kết hợp nhiều EIP, bao gồm:
- EIP-4895: Cho phép các người dùng rút ETH đã stake khỏi Beacon Chain. Có 2 cách để rút ETH:
- Rút một phần: Rút phần thưởng Earn Rewards về ví. Lượng 32 ETH gốc ban đầu sẽ vẫn ở lại và người dùng vẫn sẽ tiếp tục là 1 phần của Beacon Chain.
- Rút toàn bộ: Cho phép rút toàn bộ 32 ETH staking ban đầu và phần thưởng về.
- EIP-3860: Giới hạn kích thước tối đa của Initcode là 49152 bổ sung thêm 2 gas cho mỗi 32-byte Initcode. Điều này có thể giúp giải quyết vấn đề hết gas trên Ethereum.
- EIP-3855: Thu nhỏ kích thước và tối ưu Smart Contract.
- EIP-3651: Giúp giảm phí gas cho các nhà phát triển tương tác trên mạng lưới.
- EIP-3860: Giúp giảm chi phí giao dịch cho các trader trên mạng Ethereum.
Những điểm nổi bật của bản nâng cấp Ethereum Shanghai
- Phí gas: Một trong những điều lớn nhất mà Ethereum Shanghai upgrade dự kiến sẽ mang lại là giảm phí gas cho các giải pháp layer 2 chạy trên Ethereum. Các giải pháp layer 2 này làm cho việc sử dụng mạng Ethereum nhanh hơn và rẻ hơn. Bản nâng cấp này có khả năng làm cho giao dịch trên mạng thậm chí còn rẻ hơn nữa.
- Rút số ETH đã stake: Như đã giới thiệu ở trên, bản nâng cấp này cho phép người dùng rút số ETH đã stake khỏi Beacon Chain trong sự kiện The Merge.
- Các bản cập nhật cho cơ sở Smart ContractLà hợp đồng thông minh sử dụng công nghệ blockchain được thực hiện tự động mà không có sự can thiệp bên ngoài.: Ethereum là mạng blockchain cung cấp Smart Contract lớn nhất và luôn đi đầu về mặt phát triển. Bản cập nhật Thượng Hải sẽ mang đến nhiều tính năng độc đáo hơn nữa.
Tại sao bản nâng cấp Ethereum Shanghai quan trọng?
Bản nâng cấp Ethereum Shanghai ảnh hưởng đến các nhà giao dịch ETH như thế nào?
Hầu hết các nâng cấp blockchain đều có tác động đến giá. Ethereum Shanghai sẽ không ngoại lệ. Nguồn cung Ether trên các sàn giao dịch đã bắt đầu sụt giảm khi các nhà đầu tư chuyển tài sản của họ sang self-custody (tự lưu ký).
Bản nâng cấp Ethereum trước đó đã tạo ra sự biến động tốt trên thị trường, điều mà các nhà giao dịch đã khai thác. Giá ETH tăng vọt từ khoảng 1.000 USD vào tháng 7 năm 2022 lên hơn 2.000 USD vào tháng 8 và đạt khoảng 1.800 USD trong khoảng thời gian The Merge. Sự tăng đột biến này do nguồn cung cấp ETH trên sàn giao dịch giảm mạnh.
Với gần 16,4 triệu ETH được stake, nếu một phần trong số đó được tung ra thị trường, có thể làm tăng nguồn cung và giảm giá ngay sau khi Ethereum Shanghai hoàn tất. Mối quan hệ giữa cung và cầu này là một nguyên tắc cơ bản của kinh tế học và là yếu tố chính quyết định giá của bất kỳ tài sản nào, bao gồm tiền mã hóa, cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa.
Mặc dù rủi ro giảm giá sẽ tồn tại sau bản cập nhật Ethereum Shanghai nhưng việc rút ETH sẽ chỉ khả dụng với số lượng nhỏ nhưng mối lo ngại về nguồn cung tăng là điều có thể ảnh hưởng đến tâm lý thị trường trong ngắn hạn.
Ethereum Shanghai có ý nghĩa gì đối với các nhà đầu tư?
Các nhà đầu tư thường có tầm nhìn dài hạn hơn về một tài sản so với các nhà giao dịch. Do đó, họ tập trung nhiều hơn vào các nguyên tắc cơ bản hơn thay vì biến động giá ngắn hạn và các chỉ số kỹ thuật. Việc nâng cấp Ethereum Shanghai sẽ cải thiện các nguyên tắc cơ bản của blockchain nên được các nhà đầu tư đánh giá cao.
Ngoài ra, bản nâng cấp còn khuyến khích các nhà đầu tư tổ chức tham gia staking và kiếm được lợi tức thông qua các công cụ tài chính cố định.
Với các nguyên tắc cơ bản của Ethereum đã được cải thiện thông qua The Meger, Ethereum Shanghai và giới thiệu ShardingMột giải pháp mở rộng quy mô dành cho blockchain Ethereum mà sẽ cải thiện tốc độ của các giao dịch lưu lượng lớn. Mạng lưới Etherem sẽ được chia thành 64 shard (mảnh) nhỏ hơn, cho phép giảm tải blockchain chính và tạo điều kiện để tất cả mọi người đều có thể trở thành node. vào năm 2024, các nhà đầu tư sẽ trở thành thành một phần trong câu chuyện tăng trưởng hệ sinh thái Ethereum.
Ảnh hưởng của bản nâng cấp đối với giá trị của mạng lưới Ethereum
Ethereum từ lâu đã có trải nghiệm người dùng kém do giao dịch không hiệu quả và chi phí cao. Một số trải nghiệm người dùng này sẽ được cải thiện với Ethereum Shanghai.
Ethereum có thể là blockchain được lựa chọn cho tất cả người dùng nếu mạng giải quyết được vấn đề về phí gas. Nhiều dự án trò chơi đã chuyển từ Ethereum sang Solana, Polygon và Immutable X vì các nền tảng này phải hỗ trợ các giao dịch vi mô.
Ethereum phải trở nên hiệu quả hơn, nhanh hơn và có khả năng mở rộng để thu hút các loại dự án DeFi.
Khi tốc độ giao dịch tăng lên và chi phí thấp hơn trong thời gian tới, Ethereum sẽ có nhiều ứng dụng thú vị hơn cho cơ sở người dùng của mình.
Ảnh hưởng Etherum Shanghai tới ETH StakingHiểu đơn giản là việc mua lại các đồng tiền điện tử và giữ chúng lại trong ví điện tử, hoặc tích luỹ đồng coin trực tiếp từ ví của mình trong một khoảng thời gian cụ thể để nhận các phần lợi ích.
Trước bản cập nhật này, để tham gia staking trên Ethereum người dùng có 2 cách:
Cách 1: Stake tối thiểu 32 ETH để trở thành validator của mạng lưới Ethereum. Toàn bộ số tài sản đem đi stake sẽ bị khoá.
Cách 2: Sử dụng các giao thức Liquid Staking Derivates (LSDs) như Stakewise, Lido và Rocket Pool. Người dùng khoá số ETH (không cần đủ 32 ETH) vào giao thức và nhận lại stETH hoặc rETH, (tuỳ vào từng giao thức). Đây là tài sản tổng hợp (synthetic assets) được sinh ra từ ETH ban đầu. Người dùng có thể sử dụng chúng để tham gia vào các hoạt động DeFi khác như Lending, Yield Farming, làm tài sản thế chấp,…
Với cách thứ 2, người dùng sẽ được giải phóng thanh khoản. Tuy nhiên, đây chỉ là các tài sản được phái sinh và chúng bị giới hạn sử dụng trong một số giao thức hỗ trợ các tài sản này.
Sau bản cập nhật, người dùng có thêm tuỳ chọn rút ETH (mainnnet) của họ khỏi mạng Beacon Chain. Việc này giúp họ chủ động hơn trong việc quản lý tài sản đầu tư.
Bên cạnh người dùng, các dự án chuyên cung cấp dịch vụ Liquid Staking DerivativesLà tên gọi của công cụ tài chính. Nó cho phép nhà đầu tư giao dịch nhiều sản phẩm dựa trên giá cả mà không cần sở hữu sản phẩm đó. (LSDs) sẽ được hưởng lợi tiếp theo. Những người dùng trước đây băn khoăn không stake ETH (do sợ thời gian khoá lâu) sẽ trở thành những khách hàng tiềm năng mới của các dự án LSDs này. Điều này báo hiệu cho sự tăng trưởng giá của các token LDO, RPL, SD, FIS,..
Đối tượng nào sẽ bán ETH khi triển khai EIP-4895?
Mức giá hiện tại của ETH theo Coingecko là 1,690 USD. Khi đó:
- Dựa trên cơ sở trung bình giá có trọng số theo khối lượng, các staker đã stake ETH tại mức giá khoảng 2,200 USD/ETH sẽ chịu mức thua lỗ bình quân -23.6%.
- Các nhà đầu tư tham gia staking từ mức giá 1,700 USD/ETH trở lên (vẫn đang thua lỗ) chiếm tỷ lệ 60.75%.
- Nhóm stake từ mức giá 3,300 USD/ETH trở lên (đang thua lỗ gần 50%) chiếm tỷ lệ 16.75%.
Số lượng ETH tham gia staking có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau như sau: Liquid Staking, Staking Pools, CEX và những cá nhân hoặc tổ chức (không công khai) tự thiết lập hệ thống phần cứng để stake ETH 2.0.
Đối với các nhà đầu tư tham gia thông nền tảng Liquid Staking, nhiều khả năng sẽ bán thông qua các Liquid TokenĐồng tiền kỹ thuật số được phát hành từ các đợt ICO dự án và có vai trò như một loại tài sản giống như các đồng coin. Ngoài ra các token còn có các chức năng ứng dụng (Utility token) hoặc cổ phiếu (Security) cho dự án. như stETH. Giải pháp staking trên CEX cũng có nét tương đồng với Liquid Staking trên DeFi. Do đó, nhiều khả năng lực bán sẽ không đến nhiều từ hai nguồn này.
Đối với Staking Pool, người tham gia không có nhiều quyền lợi như Liquid Staking (liquid token và các nguồn reward khác) nên đây sẽ là đối tượng có khả năng rút ETH để bán (cả toàn phần lẫn một phần).
Các nguồn còn lại cũng có nhiều khả năng unstake một phần để bán (reward) và vẫn tiếp tục giữ 32 ETH để làm validators. Thậm chí, đối với những nhà đầu tư đang có vị thế tốt, họ sẽ tiếp tục sử dụng reward tái đầu tư, thiết lập thêm vị thế nhằm kiểm duyệt mạng lưới và nhận quyền lợi nhiều hơn.
Tóm lại, khả năng rút ETH để bán sẽ được giả định như sau:
- Người tham gia staking có lãi sẽ ít động lực bán hơn người tham gia staking đang chịu tổn thất.
- Người dùng tại các nền tảng Liquid Staking cũng khó có khả năng rút ETH vì họ sẽ bán qua Liquid Stake token (như stETH) và các nền tảng này sẽ tiếp tục sử dụng ETH Reward để tái đầu tư.
- Các Staker có niềm tin lớn vào tiềm năng dài hạn của Ethereum cũng ít có động lực để bán.
Trên đây là những thông tin quan trọng về Ethereum Shanghai upgrade và những thay đổi quan trọng sau bản nâng cấp. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất cho chiến lược đầu tư của mình hậu Ethereum Shanghai. Chúc bạn thành công!
Những câu hỏi thường gặp
Theo dõi giá ETH ở đâu?
Bạn có thể theo dõi giá và các thông tin khác của đồng ETH tại 2 trang CoinMarketCap hoặc Coingecko. Dữ liệu trên đây sẽ luôn được cập nhật liên tục mỗi ngày.
Có phải Ethereum sẽ chuyển hoàn toàn sang PoS?
Mạng Ethereum không hoàn toàn chuyển sang cơ chế đồng thuận PoS. Một hard fork của Ethereum đã được sinh ra sau The Merge vẫn sử dụng Proof of Work và giữ nguyên những đặc tính trước đó của Ethereum. Đó là EthereumPoW (ETHW). Để biết thêm chi tiết về EthereumPoW (ETHW), bạn hãy tham khảo bài viết: EthereumPoW (ETHW) là gì?
Sự kiện lớn tiếp theo sau bản nâng cấp Ethereum Shanghai là gì?
Shanghai upgrade được xem là bước đệm tới sự kiện lớn The Surge (dự kiến 2024-2024). Các sự kiện tiếp theo sau là: The Verge, The Purge và The Splurge.
Cần chờ bao lâu để nhận ETH unstake?
Theo tài liệu từ trang chủ của Ethereum, thời gian để nhận ETH sau khi thực hiện unstake sẽ được tính theo công thức: (((active_validator_count)/16)12)/60/60/24 days
Giá ETH có bị biến động mạnh khi một lượng lớn được rút ra không?
Lượng ETH rút ra làm thay đổi nguồn cung ETH trong thị trường và chắc chắn sẽ tác động tới giá. Tuy nhiên, điều này khó có thể tồn tại trong thời gian dài.
Tối đa bao nhiêu ETH có thể được rút mỗi ngày?
Theo thông tin từ ETH Withdrawals FAQ, số lượng ETH được phép rút mỗi ngày sẽ tùy thuộc vào số lượng validator đang hoạt động. Hiện tại, có 7 validator được rút ETH trong mỗi epoch. Cứ khoảng 6.4 phút sẽ diễn ra 1 epoch. Như vậy, mỗi ngày sẽ có 1575 = (7x24x60/6.4) validator được rút, con số này tương ứng với 50,400 ETH được unstake mỗi ngày.