DeFi đang thể hiện vị thế quan trọng của mình trong sự phát triển của công nghệ. Đóng góp vào sự thành công của lĩnh vực này không thể không kể đến các ứng dụng phi tập trung (dApp). Hiện nay, có rất nhiều nền tảng hỗ trợ các nhà phát triển tạo và quản lý dApp. Nổi bật trong số đó là Lisk (LSK). Vậy Lisk (LSK) là gì?
Tổng quan về dự án Lisk (LSK)
Lisk (LSK) là gì?
Lisk (LSK) là một nền tảng blockchain được thành lập đầu năm 2016, cho phép các nhà phát triển tạo, tùy chỉnh và phân phối các ứng dụng phi tập trung (dApp) cũng như triển khai sidechain của riêng họ.
Lisk được thiết kế như một nền tảng phi tập trung với nhiệm vụ chính là làm cho việc ứng dụng blockchain trở nên dễ dàng hơn cho các nhà phát triển. Ngôn ngữ lập trình được sử dụng là JavaScript – một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất hiện tại. Với JavaScript, Lisk hướng đến mục tiêu xây dựng một cộng đồng các nhà phát triển vững mạnh không thua kém so với Ethereum.
Hiện tại, Lisk đang sử dụng giao thức đồng thuận Delegated Proof of Stake (DPoS) để vận hành mạng.
Ai đã tạo ra Lisk?
Max Kordek và Oliver Beddows là 2 nhà phát triển đã thành lập dự án Lisk vào năm 2016. Trước đó, họ từng cùng nhau làm việc trên một nền tảng ứng dụng blockchain mã nguồn mở có tên Crypti. Mặc dù dự án này có chức năng tương tự như Lisk, nhưng họ đã nhận ra rằng có quá nhiều ràng buộc với nền tảng để đạt được mục tiêu đã đề ra. Đây là lý do Lisk ra đời.
Ngoài 2 nhà sáng lập trên, dự án Lisk còn có sự tham gia của một số nhà phát triển từ Ethereum như Charles Hoskinson (cựu CEO của Ethereum) và Steven Nerayoff (cựu cố vấn của Ethereum). Những cá nhân tài giỏi này không chỉ mang tới cho Lisk kinh nghiệm và kiến thức mà còn là sự uy tín của nền tảng Ethereum.
Trong năm 2016, dự án đã thực hiện ICOLà từ viết tắt của Initial Coin Offering, đây là dạng huy động vốn ban đầu, tức là nhóm phát triển có thể bán ra một lượng coin ban đầu cho công chúng giống như việc phát hành cổ phiếu lần đầu của các công ty ra thị trường đại chúng (IPO – Initial Public Offering). và thu được 5.8 triệu USD từ việc bán token LSK. Lisk là một trong những dự án thành công nhất vào thời điểm đó.
Công nghệ của Lisk
Lisk SDK
Mở rộng khả năng tiếp cận của blockchain cho cộng đồng là sứ mệnh chính của Lisk. Nền tảng chủ yếu tập trung vào phát triển phần mềm phi tập trung. Trong khi token LSK đóng vai trò là phương thức trao đổi giá trị nội bộ của hệ thống thì SDK đóng một vai trò quan trọng khác
SDK của Lisk đại diện cho một bộ công cụ đáng tin cậy, dễ sử dụng và có thể tùy chỉnh. Bộ công cụ này được thiết kế để hỗ trợ phát triển các ứng dụng tương thích với Lisk. SDK có ba thành phần:
- Framework: Có vai trò thiết lập và duy trì sự tương tác giữa các module trên mạng Lisk.
- Elements: Một tập hợp các thư viện, được sử dụng để triển khai các chức năng khác nhau cho các dApp tùy chỉnh.
- Commander: Một công cụ dòng lệnh cho phép người dùng Lisk tương tác với blockchain cơ bản.
Delegated Proof of Stake Protocol (DPoS)
Để bảo mật blockchain và giữ cho mạng lưới phân tán được đồng bộ hóa, Lisk sử dụng một hệ thống đồng thuận được gọi là Delegated Proof of Stake Protocol (DPoS).
DPoS tận dụng hệ thống bỏ phiếu theo thời gian thực để xác định các máy tính đang chạy phần mềm có thể tạo block tiếp theo trên blockchain Lisk. Điều này có nghĩa: bất kỳ ai sở hữu token LSK đều có thể giúp vận hành mạng.
TokenĐồng tiền kỹ thuật số được phát hành từ các đợt ICO dự án và có vai trò như một loại tài sản giống như các đồng coin. Ngoài ra các token còn có các chức năng ứng dụng (Utility token) hoặc cổ phiếu (Security) cho dự án. LSK sẽ được Stake để đại diện cho một cuộc bỏ phiếu. Tất cả các chủ sở hữu LSK có thể bỏ phiếu cho 101 nhà xác thực tích cực, những người chịu trách nhiệm tạo block
Có tổng cộng 101 block mỗi chu kỳ, với khoảng 10 giây giữa mỗi block mới. Mỗi chu kỳ khối là khoảng 16 phút một lần.
Đổi lại cho việc đề xuất và thêm các block mới vào mạng Lisk, các nhà xác thực đang hoạt động sẽ nhận được tổng phí giao dịch của block và phần thưởng dưới dạng token LSK.
Các nhà xác thực cũng có thể chia một phần LSK mà họ nhận được để phân phối cho những người dùng đã bỏ phiếu cho mình.
Ngôn ngữ lập trình
Việc các mạng sử dụng ngôn ngữ lập trình riêng là một rào cản đối với nhiều nhà phát triển, yêu cầu họ phải học ngôn ngữ đó mới nếu muốn áp dụng công nghệ blockchain vào ứng dụng của mình. Ví dụ như BitcoinLà tiền điện tử đầu tiên trên thế giới được phát minh bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. sử dụng C++, trong khi Ethereum có ngôn ngữ riêng gọi là Solidity.
Lisk giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép xây dựng dApp với ngôn ngữ JavaScript (JS), điều này đặc biệt hấp dẫn đối với các nhà phát triển truyền thống. Ngoài JavaScript, Lisk cũng hoạt động với TypeScript – một ngôn ngữ được sử dụng phổ biến để phát triển web.
Tóm lại, các nhà phát triển làm việc với Lisk thường không phải học một ngôn ngữ lập trình mới. Lisk cũng đặt mục tiêu thu hút một lượng lớn các nhà phát triển xây dựng dApp trên blockchain của mình.
Sự khác biệt giữa Lisk và Ethereum là gì?
Nhìn chung, cả Ethereum và Lisk đều là những nền tảng cho phép người dùng tạo các ứng dụng dựa trên blockchain. Tuy nhiên, mặc dù Ethereum là hệ sinh thái phổ biến nhất nhưng Lisk vẫn có những điểm khác biệt để phù hợp hơn với các yêu cầu nhất định. Cụ thể là:
- Lisk sở hữu kiến trúc sidechain có khả năng mở rộng hơn Ethereum.
- Ethereum có một ngôn ngữ lập trình dành riêng cho nền tảng, được gọi là Solidity, trong khi Lisk tương thích với JavaScript và TypeScript.
- Môi trường thực thi của Ethereum được gọi là EVMLà môi trường hoạt động của tất cả hợp đồng thông minh trên Ethereum, tất cả các node trên mạng lưới Ethereum cũng vận hành trên EVM để duy trì tính đồng thuận trên toàn blockchain. và được bảo mật bằng cách sử dụng kết hợp PoW-PoS, trong khi máy ảo Lisk triển khai Delegated Proof of Stake (DPoS).
- Với thời gian tạo block 10 giây, so với 15 giây của Ethereum, Lisk là hệ sinh thái nhanh hơn.
- Xem xét các điểm trên, rõ ràng Lisk là một giải pháp thay thế mạnh mẽ cho Ethereum với phạm vi rộng hơn về một số khía cạnh nhất định.
Nhà đầu tư và đối tác của dự án Lisk
Nhà đầu tư
Một số nhà đầu tư chính của dự án Lisk gồm: Advance.Fund, Asymmetry Asset Management, PECUNIO Cryptocurrency Fund, Solidum Capital, The Hive Index, Whales Capital,..
Đối tác
Lisk đang có mối quan hệ hợp tác với các nền tảng, doanh nghiệp như Microsoft để hỗ trợ Azure Cloud.
Lộ trình phát triển dự án Lisk
Lộ trình phát triển của Lisk được chia thành 6 giai đoạn gồm: Quartz, Amber, Ruby, Emerald, Sapphire, Diamond.
Quartz
- Tạo Core Lisk code basis để bắt đầu phát triển nền tảng
- Tạo giao diện người dùng ví Lisk
- Tạo trình khám phá blockchain Lisk Explorer
- Tạo Lisk Faucet
- Thêm hệ thống nhóm giao dịch
- Thêm hệ thống đa chữ ký
- Thêm hệ thống phần thưởng khối
Amber
- Tạo ví Lisk Nano
- Tạo ví dòng lệnh Lisk Commander
- Tạo bộ thư viện blockchain Lisk Elements
- Cải thiện khả năng mở rộng với việc thay đổi cơ sở dữ liệu từ SQLite sang PostgreSQL
- …
Ruby
- Tạo ví Lisk Desktop
- Tạo ví di động Lisk Mobile
- Thiết lập cấu trúc kho lưu trữ đơn
- Sử dụng một lược đồ để lập phiên bản nhất quán và nhiều thông tin
- Di chuyển hệ thống xây dựng trực tiếp vào Lisk Core
- Di chuyển tích hợp Docker trực tiếp vào Lisk Core
- …
Emerald
- Loại bỏ các thuộc tính thừa trong các giao dịch
- Giảm thiểu việc replay giao dịch trên các chuỗi khác nhau
- Thay đổi giao thức đồng thuận
- Thay đổi giới hạn kích thước block dựa trên byte
- Thay thế phí tĩnh bằng hệ thống phí động
- …
Sapphireư
- Xác định giao thức nhắn tin chuỗi chéo
- Xác định vòng đời và đăng ký sidechain
- Giới thiệu các tiêu chuẩn token cho hệ sinh thái Lisk
- Giới thiệu cơ chế lựa chọn trình xác thực thay thế cho các sidechain
- …
Diamond
Đang thực hiện
Tìm hiểu về token LSK
Token LSK là gì?
LSK là token gốc của nền tảng Lisk. Token này có vai trò làm chất xúc tác để các hoạt động trong mạng lưới Lisk diễn ra. Cụ thể
- Phí giao dịch: Token LSK được sử dụng để thanh toán phí giao dịch.
- Phần thưởng block: Token LSK được dùng làm phần thưởng block cho các Delegates nhằm đảm bảo tính bảo mật cũng như tính ổn định của mạng lưới Lisk.
Một số thông tin cơ bản về LSK
- Tên token: Lisk token
- Ký hiệu: LSK
- BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng.: Lisk
- Loại: Utility
- Token Standard: NA
- Contract: N/A
- Tổng cung: N/A
- Tổng cung: 144.818.773 LSK
Tỷ lệ phân bổ LISK
- Token sale: 85%
- Team: 8%
- Campaigns and bounties: 4%
- Advisors & Partners: 2%
- Early supporters: 1%
Lịch trả token LSK
Bạn có thể tham khảo lịch trả token qua biểu đồ dưới đây:
Lưu trữ LSK ở đâu?
Bạn có thể lưu trữ token LSK trên ví Lisk Wallet do nền tảng Lisk phát triển. Hoặc lưu trữ trên các ví thông dụng như: Metamask, Trust Wallet, Coin98 Wallet,..
Ngoài ra, bạn cũng có thể lưu trữ token LSK trên các sàn giao dịch có hỗ trợ.
Có thể mua token LSK trên sàn giao dịch nào?
Hiện tại, bạn có thể mua token LSK trên một số sàn giao dịch như:
- https://www.binance.com/
- https://upbit.com/
- https://www.kraken.com/
- https://bitvavo.com/
- https://www.xt.com/
FAQs về Lisk
Lisk Wallet hỗ trợ nền tảng nào?
Bạn có thể tải ví Lisk Wallet về máy tính hoặc điện thoại di động với các hệ điều hành phổ biến như Windows, Linux, MacOS, iOS, Android. Tuy nhiên, phiên bản ứng dụng di động sẽ bị hạn chế một số tính năng so với phiên bản Desktop.
Các ứng dụng blockchain nào đang được xây dựng bằng Lisk SDK?
- Enevti: Một nền tảng NFT truyền thông xã hội phi tập trung
- Kalipo: Một nền tảng hỗ trợ DAOLà viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, có nghĩa là một hệ thống hoạt động tự động và phi tập trung. Sự tự động ở đây có nghĩa là không cần sự điều khiển hay ra lệnh mà tự suy luận và hành động. Một hệ thống tự động có thể xem như một tổ ong hay một tổ kiến khi mà mỗi thành viên của hệ thống tự biết nhiệm vụ của mình và thực hiện nhiệm vụ của mình mà không cần sự ra lệnh hay cho phép của các thành viên khác.
- doEdu: Một nền tảng giáo dục được xây dựng với Lisk SDK.
- Colecti: Một NFT marketplace
- Idntty: Cơ sở hạ tầng nhận dạng và khóa công khai được xây dựng bằng Lisk SDK.
Sidechain là gì?
Mỗi sidechain là 1 blockchain tùy biến và không làm ảnh hưởng tới nhà ủy thác chính hoặc những sidechain khác. Tất cả các chi tiết, thông số hay các loại giao dịch đều có thể thay đổi để phù hợp hoàn hảo với ứng dụng blockchain của bạn.
Để ngăn chặn tình trạng spam trong blockchain, luôn có những token giá trị yêu cầu lưu giữ các dữ liệu trong blockchain. Trong sidechain của Lisk, bạn có thể sử dụng các token LSK từ các mainchain hoặc toàn bộ các token của các khách hàng mới.
Đối thủ cạnh tranh của Lisk là những blockchain nào?
Với mong muốn trở thành một nền tảng xây dựng dApp và sidechain, đối thủ cạnh tranh của Lisk đều là những “gã khổng lồ” trong không gian tiền mã hóa. Một vài cái tên tiêu biểu là: Ethereum, TRON, EOS…
Có thể theo dõi dự án Lisk ở đâu?
- Website: https://lisk.io/
- Telegram: https://t.me/Lisk_HQ
- Twitter: https://twitter.com/LiskHQ
- Reddit: https://www.reddit.com/r/Lisk
- Facebook: https://www.facebook.com/LiskHQ
- Linkedin: https://www.linkedin.com/company/lisk/
- Blog: https://blog.lisk.io/
- GithubVì lĩnh vực tiền tệ mã hóa thì cần đảm bảo tính minh bạch và mã nguồn mở nên các phần mềm của lĩnh vực này thường sử dụng một công cụ quản lý mã nguồn là Github. Đây là một công cụ quản lý và chia sẻ mã nguồn phần mềm có thể được sử dụng miễn phí nên được rất nhiều những người lập trình ứng dụng blockchain sử dụng vì tính minh bạch, công khai và khả năng hợp tác giữa các lập trình viên rất cao của nó.: https://github.com/LiskHQ/