Trong thế giới crypto, những tín đồ đam mê tiền mã hóa sẽ thường có những quan điểm và lựa chọn riêng, chia hệ thống tài chính thành hai nửa là DeFi và CeFi. Vậy CeFi là gì? DeFi và CeFi có gì khác nhau? Hãy cùng CryptoX100.com tìm hiểu và phân tích chi tiết hơn về hai hệ thống tài chính này nhé!
Giới thiệu về CeFi
CeFi là gì?
CeFi là viết tắt của cụm từ ‘’Centralized Finance’’. Đây là một nền tảng tài chính tập trung. Trong đó, các thành phần như tổ chức, thị trường giao dịch hoặc những công cụ hỗ trợ giao dịch đều được quản lý tập trung.
Đối với CeFi, các thành phần chính muốn tham gia vào thị trường, họ cần ủy thác tài sản của mình với một tổ chức trung gian thứ ba. Điều này đồng nghĩa với việc người tham gia không có quyền truy cập vào ví của họ vì không có khóa riêng. Đồng thời, sàn giao dịch sẽ chọn một đồng crypto có sẵn để giao dịch. Người dùng phải trả phí để tham gia giao dịch trên nền tảng của họ.
Đặc điểm của CeFi
Về cơ bản, CeFi hoạt động tương tự các mô hình tài chính hiện có trên thị trường. Điểm đặc biệt ở CeFi là mở rộng và nâng cấp lên với các giao dịch tiền mã hóa. Có thể xem CeFi như một công cụ phá vỡ rào cản đối với các dịch vụ tài chính khi phục vụ nhiều nhu cầu tức thời của người dùng. CeFi cho phép họ tiếp cận giao dịch nhanh hơn so với các dịch vụ truyền thống.
Quá trình hoạt động, tương tác của toàn bộ những thành phần trong CeFi đều thông qua một bên thứ ba, bao gồm: ngân hàng trung ương, chính phủ hoặc một đơn vị, thế lực lớn nào đó. Các hoạt động trên CeFi có thể là gửi tiết kiệm, cho vay, đi vay, thực hiện giao dịch, các lệnh chuyển khoản, nợ lương, thanh toán hóa đơn,…
Ví dụ: Sàn giao dịch CeFi nổi tiếng có thể kể đến là Coinbase, Binance. Hầu hết, các Stablecoin như USDC từ Coinbase và StablecoinLà những đồng coin được định giá với một tài sản cố định nhằm để ổn định biến động giá trong thị trường. Libra do Facebook dẫn đầu cũng là dịch vụ của CeFi.
Phương thức hoạt động và kiếm lợi nhuận của sàn CeFi
Thúc đẩy thị trường crypto
Bản chất tập trung mà CeFi xây dựng đi ngược lại với ý tưởng ban đầu của tiền mã hóa. Tuy nhiên, CeFi được xem là một nền tảng có vai trò quan trọng, hỗ trợ thị trường tiền mã hóa được lưu thông và phát triển tốt hơn, mang lại giá trị cao hơn cho các đồng crypto.
Thân thiện, mang đến trải nghiệm giá trị cho người dùng
Như đã đề cập trên đây, về thiết kế, CeFi được xây dựng khá giống với các không gian tài chính truyền thống. Điều này đã mang đến sự thân quen, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận hơn, đặc biệt là những người mới tham gia.
Có thể thấy, tiền mã hóa là một lĩnh vực vô cùng phức tạp và tiềm ẩn vô vàn những rủi ro không thể lường trước được. Do đó, việc đơn giản hóa, đưa thị trường crypto trở thành xu hướng chính thống trước khi tạo nên những điều khác biệt là rất cần thiết. Và CeFi đã làm được điều này. Nhờ vậy, CeFi đã nhanh chóng thu hút và thuyết phục được những người dùng mới tham gia vào tiền mã hóa.
Phần lớn những người mới tham gia đều đã quen trải nghiệm dịch vụ tài chính truyền thống. Do đó, việc tìm đến một nền tảng mới hoàn toàn phi tập trung như DeFi sẽ khiến người dùng gặp nhiều khó khăn để quản lý tài sản của mình.
Chính vì vậy, người dùng có thể trải nghiệm sự quen thuộc trong việc quản lý tài sản tiền mã hóa tại các dịch vụ CeFi.
Giao dịch Cross-chain
Trong thị trường tài chính, người tham gia thường dùng tiền mã hóa của họ trao đổi với nhiều loại đồng crypto khác, tương tự như việc đổi USD để lấy EUR. Tuy nhiên, quá trình thực hiện giao dịch giữa hai loại tiền mã hóa từ các Blockchain khác nhau là không hề đơn giản.
Người dùng không chỉ gửi BitcoinLà tiền điện tử đầu tiên trên thế giới được phát minh bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. trên BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng. Ethereum là có thể đổi lấy Ether. Xét về bản chất, Blockchain Bitcoin hoàn toàn khác so với Blockchain Ethereum nên chúng không thể tương tác với nhau. Tuy nhiên, CeFi đã mang đến giải pháp hỗ trợ là giao dịch Cross-chain. Nghĩa là người dùng có thể giao dịch bất kỳ loại tiền mã hóa nào với nhau. Đồng thời, họ có thể mua tiền mã hóa bằng các đồng tiền định danh của họ như USD dễ dàng. CeFi còn duy trì các sổ lệnh lớn, giúp mô phỏng giao dịch Cross-chain dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, các giao dịch Cross-chain rất khó thực hiện giao dịch với các dịch vụ DeFi. Vì nhiều giao thức phi tập trung cùng hoạt động trên một Blockchain nên chỉ chấp nhận các tài sản tiền mã hóa được hỗ trợ bởi Blockchain.
Hiệu quả hoạt động chất lượng
Xét về nguyên tắc, CeFi hoàn toàn đáp ứng hiệu quả mọi yêu cầu về giao dịch tiền mã hóa. Hiệu quả mà CeFi mang đến ở đây chính là việc dịch vụ tài chính tập trung sẽ không thực hiện mọi giao dịch đơn lẻ trên Blockchain. Do đó, các doanh nghiệp, tổ chức CeFi có thể cung cấp tính thanh khoản và tốc độ giao dịch nhanh chóng hơn DeFi.
Đánh giá sự khác biệt giữa DeFi và CeFi
Tính ủy thác
- DeFi: Tận dụng sức mạnh của Blockchain là tính minh bạch và phi tập trung, DeFi đã loại bỏ các tổ chức trung gian. Do đó, chính phủ hoặc ngân hàng CeFi sẽ được thay thế bằng các Blockchain phi tập trung. Và tài sản của CeFi được thay thế bằng các đồng CoinGồm cả Bitcoin và các altcoin khác, được hình thành dựa trên Blockchain độc lập và có vai trò như một loại tiền tệ. Coin được phát hành với mục đích chính là giải quyết các vấn đề liên quan đến việc bảo mật, tài chính, thanh toán, phát triển ứng dụng. nằm trong hệ sinh thái của Blockchain và chúng hoàn toàn phi tập trung.
- CeFi: Toàn bộ hoạt động, các tổ chức, thị trường tài chính của CeFi luôn tồn tại và giao dịch thông qua bên trung gian thứ ba, tổ chức có quyền lực tập trung.
Sàn giao dịch
- DeFi: Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được hỗ trợ bởi một hệ thống các Smart Contract lưu trữ phi tập trung, mã hóa bằng một tập hợp các hướng dẫn để giúp người dùng thực hiện các lệnh trao đổi, giao dịch tự động. Nghĩa là chỉ người dùng của sàn giao dịch và Smart ContractLà hợp đồng thông minh sử dụng công nghệ blockchain được thực hiện tự động mà không có sự can thiệp bên ngoài. mới tham gia vào việc thực hiện hoán đổi, có thể yêu cầu giao dịch mà không cần chuyển tiền ra ngoài ví của họ.
- CeFi: Sàn giao dịch tập trung (CEX) yêu cầu người dùng gửi tiền đến các sàn giao dịch để quản lý trong tài khoản nội bộ.
Tính minh bạch
- DeFi: Với bản chất mã nguồn mở trong các giao dịch của DeFi giúp tăng cường tính minh bạch.
- CeFi: Sự kiểm soát, quản lý của tổ chức trung gian đã làm mất đi tính minh bạch hoàn toàn cho các sàn CeFi.
Mức độ tin cậy
- DeFi: Người dùng có quyền xác minh việc thực hiện giao dịch của các dịch vụ DeFi đang hoạt động bằng cách kiểm tra mã của họ và sử dụng các công cụ bên ngoài như Etherscan.
- CeFi: Người dùng không thể kiểm soát được tài sản của họ nên rất dễ xảy ra các cuộc tấn công tài sản. Tuy nhiên, các tổ chức trung gian của CeFi đều là những công ty lớn, đáng tin cậy với dịch vụ hỗ trợ khách hàng nhanh chóng, chuyên nghiệp. Điều này mang lại sự thoải mái và củng cố sự an tâm cho khách hàng về khoản tiền họ đang vay là tốt.
Khả năng truy cập của người dùng
- DeFi: Người dùng có thể tham gia vào CeFi mọi lúc mọi nơi, chỉ cần thiết bị của bạn có kết nối Internet. DeFi hỗ trợ mức phí giao dịch thấp, thậm chí có những nền tảng DeFi được miễn phí hoàn toàn.
- CeFi: Người dùng bị hạn chế tiếp cận các nguồn thông tin trên CeFi. Một số thông tin bạn không thể kiểm tra theo ý muốn. Đồng thời, mức phí giao dịch tương đối cao.
Dịch vụ chuỗi chéo
- DeFi: Do sự phức tạp và độ trễ của việc thực hiện hoán đổi chuỗi chéo nguyên tử nên các dịch vụ CeFi không hỗ trợ các mã thông báo này.
- CeFi: Hầu hết, các dịch vụ CeFi đều hỗ trợ giao dịch BTC, XRP, CHT và nhiều đồng Coin phổ biến khác phát hành trên các Blockchain độc lập. Trong khi các dịch vụ DeFi yêu cầu mã thông báo tuân theo các tiêu chuẩn mã thông báo của Ethereum để đạt được khả năng tương tác thì CeFi khắc phục vấn đề bằng cách lấy tiền từ nhiều chuỗi.
Có thể thấy, DeFi và CeFi là hai nền tảng tài chính với những điểm mạnh riêng. Nếu DeFi không áp đặt bất kỳ yêu cầu nào với người dùng trong việc thiết lập danh tính để truy cập vào dịch vụ tài chính thì CeFi lại bắt buộc người dùng ủy thác tài sản của họ cho tổ chức trung gian. Dù vậy, hai mô hình này luôn cần song hành và bổ sung cho nhau Hy vọng những chia sẻ này phần nào giúp bạn có cái nhìn tổng quan về ‘’CeFi là gì?’’ và những tiềm năng của hai dịch vụ tài chính này nhé!
FAQs về CeFi
DeFi có khuyến khích hành vi trục lợi không?
Câu trả lời: Không. DeFi cho phép đổi mới các giải pháp tài chính có sẵn cũng như cách mỗi người tùy chọn sử dụng. Dù không kiểm soát, yêu cầu thiết lập danh tính nhưng DeFi vẫn đề ra những quy định riêng. Có thể xem, trách nhiệm quản lý rủi ro của chính người dùng là chi phí mà người dùng chi trả cho quyền tự chủ của DeFi.
DeFi có lừa đảo không?
Hiện tại, chưa có thông tin hay nghiên cứu nào chứng minh chắc chắn rằng việc đầu tư vào tiền mã hóa sẽ an toàn tuyệt đối. DeFi không phải là dịch vụ lừa đảo. Nếu có xảy ra những rủi ro tài sản trong quá trình đầu tư có thể do bạn chưa tìm hiểu thật kỹ về dự án, sản phẩm mà đã vội vàng tham gia. Do đó, việc an toàn hay không phụ thuộc vào chính khả năng, kiến thức và những chiến lược của bản thân, khi có đủ sự hiểu biết thì bạn rất khó để các dự án scam ‘’dắt mũi’’.
Một số sàn giao dịch tiền mã hóa sử dụng dịch vụ CeFi
- Coinbase: Đây là sàn giao dịch hỗ trợ người dùng thực hiện giao dịch ký quỹ, vay, cho vay, thanh toán các dịch vụ,…
- Libra: Lớp cơ sở hạ tầng tài chính và tiền mã hóa toàn cầu.
- Celsius: Nền tảng cho vay, đi vay và thanh toán các giao dịch bằng tiền mã hóa.
- Nexo: Nền tảng vay và cho vay tiền mã hóa.