Sàn DEX và CEX là gì? So sánh ưu điểm, hạn chế của sàn DEX và sàn CEX

Có thể nói, sàn giao dịch là một trong những nhân tố quan trọng thúc đẩy sự thành công của nhà đầu tư khi bước chân vào lĩnh vực tiền mã hóa. Là nhà đầu tư hay một trader trong thị trường crypto, chắc hẳn bạn đã từng bắt gặp hai cụm từ: “sàn DEX” hoặc “sàn CEX”. Vậy sàn DEX và CEX là gì? Hai loại sàn này có mối tương quan và điểm khác biệt như thế nào? CryptoX100.com sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc qua bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu tổng quan về sàn DEX và sàn CEX

Sàn DEX và CEX là gì?

Sàn DEX là gì?

DEX (Decentralized ExchangeMột hệ thống là trên đó những tài sản như là tiền mã hóa có thể được mua, bán và lưu trữ. Sàn giao dịch có thể được xây dựng trên mô hình tập quyền (do một công ty kiểm soát); hoặc là phi tập trung (quyền lực được phân chia đều cho tất cả thành phần).) là sàn giao dịch phi tập trung. So với CEX, DEX được xem là thế hệ hậu bối, là bước tiếp theo trong sự phát triển của CEX.

DEX không được quản lý và kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức trung gian nào. Thay vào đó, mọi hoạt động giao dịch, trao đổi, mua bán trong DEX đều tự động hóa thông qua Smart Contracts (Hợp đồng thông minh).

Các nhà đầu tư có toàn quyền kiểm soát Private Key của mình khi giao dịch thông qua DEX. Với cơ chế này, các nhà đầu tư có thể cảm nhận được quyền sở hữu thực. Nghĩa là họ được phép kiểm soát và quản lý tài sản kỹ thuật số của mình mà không cần thông qua bên trung gian.

Trước khi các sản phẩm DeFi trở nên phổ biến, DEX đã được các nhà đầu tư biết đến thông qua Uniswap. Đây là sàn giao dịch mở ra hy vọng về một tương lai tươi sáng của DEX.

Theo Coinbase, đã có hơn 217 tỷ USD “chảy” qua sàn giao dịch DEX chỉ trong quý đầu tiên năm 2022. Tháng 4 cùng năm, tổng số giao dịch diễn ra trên sàn DEX đã lên đến con số 2 triệu.

dXdY là một trong những sàn DEX vừa mới “lộ diện” cách đây không lâu. Sàn giao dịch này ra mắt thị trường vào giữa năm 2019, cho phép người dùng thực hiện các giao dịch phổ biến như: Margin, Spot, Perpetuals,… Ưu thế của dXdY là chi phí giao dịch thấp, tính thanh khoản cao, tốc độ giao dịch “mượt mà” và độ trượt thấp. Đặt biệt, sàn dXdY hứa hẹn sẽ mang đến một tương lai giao dịch crypto minh bạch, an toàn cho người tham gia.

Sàn CEX là gì?

CEX (Centralized Exchange) là sàn giao dịch tập trung. Tại đây, các nhà đầu tư có thể “gặp gỡ” và trao đổi tiền mã hoá với nhau. Trái lại với DEX, sàn CEX có sự can thiệp và hỗ trợ bởi một tổ chức tập trung. Tổ chức này đóng vai trò như bên thứ ba để lưu trữ tài sản, điều chỉnh sàn và thu phí giao dịch.

Quá trình giao dịch trong CEX được thực hiện thông qua một sổ đặt hàng. Nhà đầu tư có thể tham khảo giá tiền mã hoá dựa trên các lệnh mua và bán được thiết lập trên sổ.

CEX được xem là thế hệ “cha anh” của sàn giao dịch DEX. Ngoài ra, nền tảng này còn sở hữu nhiều tính năng vượt trội, thân thiện với người dùng. CEX có khả năng đơn giản hóa quy trình giao dịch tiền mã hoá, giúp người dùng thuận lợi hơn khi đầu tư.

So sánh ưu điểm và hạn chế của sàn DEX và sàn CEX

Ưu điểm

Sàn DEX

Bảo mật cao

Có 2 lý do khiến các sàn DEX an toàn và bảo mật hơn CEX.

Chi phí thấp, hạn chế gian lận

Có 2 ưu điểm của DEX giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí là:

Bên cạnh đó, giao dịch không thông qua trung gian sẽ giúp nhà đầu tư tránh khỏi các cuộc gian lận, kém công khai, minh bạch. Nhà đầu tư tự do kiểm soát tài sản của mình mà không cần tuân theo bất kỳ quy định, thẩm quyền giám sát, quản lý nào.

Tích hợp DeFi và NFT

Có thể nói, DeFi và NFT được xem là “biên giới” của không gian trên nền tảng Blockchain. Ưu điểm của DEX là có khả năng tích hợp hai “biên giới” này để tạo ra các dịch vụ tài chính hấp dẫn.

DEX tích hợp DeFi và NFT giúp người dùng truy cập vào “thế giới” Smart Contracts và dApp. Tại đây, người dùng có thể tham gia các dịch vụ kiếm lãi như: cho vay, tiết kiệm hoặc các dự án NFT.

Sàn CEX

Nhiều người cho rằng các sàn giao dịch tập trung là kém an toàn. Vì tính chất của những sàn này là nằm giữ tiền của nhà đầu tư. Tuy nhiên, những sàn CEX vẫn sở hữu nhiều tính năng nổi bật và có lợi cho người dùng.

Tính thanh khoản cao

Nếu đang tìm hiểu về tiền điện tử, chắc hẳn bạn cũng biết khối lượng giao dịch tỷ lệ thuận với tính thanh khoản. Và ưu điểm đầu tiên của sàn CEX đó chính là khối lượng giao dịch cực kỳ lớn. Điển hình như sàn Binance thường xuyên thực hiện hơn 30 tỷ USD khối lượng giao dịch mỗi ngày.

CEX đáp ứng nhu cầu trao đổi tài sản liền mạch của các nhà đầu tư mới. Còn đối với các nhà đầu tư lâu năm, CEX cung cấp tính năng chuyển tiền điện tử vào và ra chỉ trong vài phút.

Hỗ trợ chuyển đổi tiền tệ

Các sàn CEX thường hỗ trợ chuyển đổi tiền tệ giữa FiatTiền tệ do chính phủ cấp, chẳng hạn như đô la Mỹ hay VNĐ. (tiền pháp định) và Crypto (tiền mã hoá). Việc này tạo ra sự thuận lợi cho các nhà đầu tư mới vì họ có thể đổi Fiat của mình để lấy tiền mã hoá. Ví dụ: Bạn có thể mua BitcoinLà tiền điện tử đầu tiên trên thế giới được phát minh bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. bằng đô la Mỹ.

Tính năng đơn giản, sử dụng dễ dàng

Một trong những lợi thế nổi bật của hầu hết các sàn CEX chính là giao diện người dùng. Nếu vừa bắt đầu khám phá “thế giới” tiền mã hoá, bạn sẽ rất khó tiếp cận với các cặp tiền mã hoá hoặc một vài thuật ngữ cơ bản. Tuy nhiên, CEX có thể giúp bạn hóa giải nỗi lo này.

Một số nền tảng CEX có phiên bản rút gọn, giúp người dùng thao tác giao dịch dễ dàng. Bên cạnh đó, CEX hoạt động tương tự các tổ chức môi giới trực tuyến. Đây được xem là “gương mặt thân quen” của các nhà đầu tư truyền thống.

Tính năng đa dạng

CEX không chỉ hỗ trợ các loại tài sản kỹ thuật số, nền tảng này còn sở hữu đa dạng các tính năng. Khi giao dịch trên sàn CEX, bạn có thể: Margin, Betting Exchange, Margin TradingLà một từ tiếng anh có nghĩa là giao dịch, hay mua bán. ,...

Hạn chế

Sàn DEX

Mặc dù các giao dịch trên nền tảng DEX mang lại nhiều ưu thế đáng kể so với CEX. Tuy nhiên, các sàn giao dịch này cũng có một số hạn chế nhất định mà các nhà đầu tư cần lưu ý.

Giới hạn giao dịch

Hiện tại, một số sàn giao dịch DEX bị giới hạn về chức năng. Các tính năng điển hình như: Margin, Future, Trading Limit ,…, thường không khả dụng.

Tính hiệu quả tương đối thấp

Trên thực tế, tốc độ giao dịch và tính hiệu của sàn DEX thường không sánh bằng sàn CEX. Lý do vì DEX vấp phải các vấn đề về khả năng mở rộng của hệ thống BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng.. Ngược lại, các sàn CEX không phải đối mặt với những vấn đề này. CEX sử dụng cơ chế trên và ngoài hệ thống Blockchain để đảm bảo chúng hoạt động ổn định.

Sàn CEX

Đối với các nhà đầu tư truyền thống, CEX được xem là môi trường giao dịch tiềm năng. Song, các sàn giao dịch CEX vẫn đi kèm một số hạn chế đáng kể.

KYCĐây là viết tắt của từ Know Your Customer có nghĩa là một quy định buộc các tổ chức tài chính phải biết về khách hàng của họ. Quy định này là cách để các chính phủ chống việc rửa tiền hoặc các loại tội phạm trong các giao dịch chuyển tiền. (Know Your Client – xác định danh tính khách hàng) nghiêm ngặt

Nếu bạn muốn bảo toàn sự riêng tư và thông tin của mình, CEX không phải sự lựa chọn dành cho bạn. Các sàn giao dịch tập trung thường yêu cầu rất khắt khe về chính sách KYC. Để thực hiện các giao dịch, CEX buộc bạn phải tải ảnh đại diện của mình và cả chứng minh thư hợp lệ.

Rủi ro bảo mật cao

Chúng tôi không phủ nhận rằng CEX đã mang lại những thuận tiện như: giao dịch dễ dàng, tính thanh khoản cao,… Nhưng đổi lại, ví điện tử của CEX luôn giám sát và kiểm soát tài sản kỹ thuật số của bạn. Nghĩa là CEX có quyền sở hữu đối với tiền điện tử của nhà đầu tư. Điều này cho thấy, ví CEX tạo ra rủi ro bảo mật khá lớn đối với các nhà giao dịch và đầu tư.

Bị tin tặc xâm nhập

Nếu theo dõi tin tức thị trường tiền điện tử, bạn sẽ nghe đến nhiều vụ hack sàn giao dịch CEX “khét tiếng”. CEX nắm giữ tài sản kỹ thuật số của người dùng. Vô hình chung, nền tảng này đã lọt vào “tầm ngắm” của những tên hacker, tin tặc.

Kết luận

Nhìn chung, sàn DEX và sàn CEX đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định.

CEX có khối lượng giao dịch và tính thanh khoản cao. Đồng thời, nền tảng này còn cho phép người dùng chuyển đổi từ Fiat sang Crypto và ngược lại. Với giao diện thân thiện, tính năng đa dạng, bền bỉ, CEX cực kỳ thích hợp cho những “newbie”. Tuy nhiên, CEX lại được quản lý bởi bên trung gian và rất dễ bị tin tặc xâm nhập. Điều này khiến quy trình giao dịch của nhà đầu tư gặp nhiều rủi ro và bị đe dọa.

Trong khi đó, DEX lại được “bảo hộ” một cách bền trước sự tấn công và gian lận từ bên thứ ba. Những sàn giao dịch này cũng tạo cảm giác an toàn về quyền sở hữu cho người dùng. Đặc biệt, chi phí giao dịch tại DEX tương đối rẻ và được kết nối với hai “biên giới” của Blockchain.

Từ những nhận định trên, CryptoX100.com tin rằng bạn đã có sự lựa chọn phù hợp cho riêng mình. Chúc bạn thành công với những dự án đầu tư trong tương lai.

FAQs về sàn DEX và sàn CEX