Xu hướng phát triển mạnh mẽ của các layer-2 trên Ethereum đã tạo nên một “làn sóng” mới trên thị trường tiền mã hoá. Hàng loạt dự án ra đời như Optimism, Boba Network, StarkWare hay Polygon chính là minh chứng điển hình cho hiện tượng layer-2. Trong đó, không thể không nhắc đến dự án zkSync – một layer-2 được nhiều tín đồ tiền mã hoá đặc biệt chú ý. Vậy chính xác zkSync là gì? Sở hữu những điểm gì nổi bật?? Nền tảng zkSync hoạt động như thế nào?
Giới thiệu tổng quan về zkSync
zkSync là gì?
zkSync là một giải pháp mở rộng layer-2 trên nền tảng Ethereum. Giải pháp này ứng dụng thuật toán Zero-knowledge proofs để hỗ trợ các giao dịch được thực hiện nhanh và rẻ hơn trên mạng lưới.
Những giải pháp mở rộng layer-2 là công nghệ cho phép các giao dịch được xử lý on-chain, giúp giảm tải cho mạng Ethereum và tăng khả năng xử lý các giao dịch. Thuật toán Zero-knowledge proofs của zkSync có tên gọi là zkRollup. Với thuật toán này, người dùng có thể gộp nhiều giao dịch lại với nhau và xác minh chúng trên mạng chính bằng một proof duy nhất.
Bằng cách sử dụng zkSync, người dùng có thể trải nghiệm thời gian xử lý giao dịch nhanh với mức phí thấp hơn so với việc sử dụng trực tiếp mạng chính Ethereum. Ngoài ra, do các giao dịch được xử lý on-chain và sau đó được xác minh trên chuỗi, zkSync có thể hỗ trợ thông lượng giao dịch cao hơn nhiều so với mạng chính Ethereum.
Nhìn chung, zkSync là một công nghệ quan trọng giúp cho các ứng dụng phi tập trung trên Ethereum trở nên dễ tiếp cận và thân thiện với người dùng bằng cách giảm chi phí, tiết chế sự chậm trễ liên quan đến việc sử dụng trực tiếp mạng chính.
Các tính năng nổi bật của zkSync
zkSync cung cấp một số tính năng nổi bật, trở thành thành giải pháp mở rộng layer-2 phổ biến cho Ethereum. Dưới đây là một số tính năng chính của zkSync, bao gồm:
- Tốc độ xử lý nhanh: zkSync được thiết kế để cung cấp thời gian xử lý giao dịch nhanh. Các giao dịch có thể được xử lý chỉ trong 0,1 giây, nhanh hơn nhiều so với mạng chính Ethereum.
- Phí giao dịch thấp: Vì các giao dịch trên zkSync được xử lý ngoài chuỗi nên chúng rẻ hơn nhiều so với các giao dịch trên mạng chính Ethereum. Phí giao dịch có thể thấp đến vài xu.
- Thông lượng cao: zkSync có thể hỗ trợ thông lượng giao dịch cao, nghĩa là nó có thể xử lý số lượng lớn giao dịch mỗi giây. Điều này làm cho nó phù hợp với các ứng dụng yêu cầu khối lượng giao dịch cao.
- Tính phi tập trung: zkSync là một giải pháp phi tập trung dựa trên Ethereum. Điều này có nghĩa là nó an toàn và chống lại sự kiểm duyệt.
- Không kiểm soát: zkSync là một giải pháp không kiểm soát. Nghĩa là người dùng luôn có toàn quyền quản lý tiền của mình. Đồng thời, người dùng có thể gửi và rút tiền từ zkSync bất cứ lúc nào.
- Hỗ trợ tương tác: zkSync được thiết kế để có thể tương tác với các ứng dụng dựa trên Ethereum. Điều này có nghĩa là các nhà phát triển có thể dễ dàng tích hợp zkSync vào ứng dụng của họ.
Với bộ tính năng hấp dẫn, zkSync đã trở thành lựa chọn phổ biến cho các nhà phát triển và người dùng muốn tận dụng lợi ích của việc mở rộng quy mô layer-2 trên Ethereum.
Nguyên lý hoạt động của zkSync
Như đã đề cập, zkSync ứng dụng thuật toán zkRollup. Nhờ đó, người dùng có thể xử lý giao dịch nhanh chóng và hiệu quả trên Ethereum. Phương thức hoạt động của zkSyns như sau:
- Tổng hợp các giao dịch: Nhiều giao dịch được thu thập và tổng hợp thành một đợt giao dịch duy nhất. Điều này được thực hiện ngoài chuỗi và không yêu cầu bất kỳ tương tác nào với mạng chính Ethereum.
- Sử dụng Zero-knowledge proofs: Zero-knowledge proofs có khả năng chứng minh rằng những lô giao dịch là hợp lệ.
- Xác minh trên Ethereum MainnetLà mạng chính thức. Trong lĩnh vực tiền tệ mã hóa người ta dùng 2 mạng lưới khác nhau: một là mạng chính thức mainnet và một là mạng thử nghiệm testnet. Hai mạng lưới này hoạt động giống nhau và cùng sử dụng chung một phần mềm chỉ khác ở chỗ là có tuỳ chọn khi chạy phần mềm khác nhau. Mạng chính thức kết nối các phần mềm ví với nhau và dùng cho các giao dịch thông thường, còn mạng thử nghiệm dùng để các lập trình viên thử nghiệm để viết phần mềm, kiểm tra lỗi và thử nghiệm các tính năng của các phần mềm.: Zero-knowledge proofs được gửi đến mạng chính Ethereum và xác minh rằng lô giao dịch là hợp lệ.
- Cập nhật trạng thái: Khi các giao dịch được xác minh, trạng thái của mạng chính Ethereum sẽ cập nhật để phản ánh những thay đổi từ giao dịch, như số dư tài khoản và các thông tin liên quan khác.
- Cam kết với zkSync Rollup Chain: Cuối cùng, một cam kết đối với lô giao dịch được thêm vào Chuỗi cuộn lên zkSync. Rollup Chain hoạt động như một bản ghi tất cả các giao dịch đã được xử lý trên zkSync.
Thông tin chi tiết về dự án zkSync
Điểm đặc trưng của hệ sinh thái zkSync
Hiện tại, zkSync vẫn đang trong quá trình phát triển hàng trăm dApp mới, được chuyển từ mạng lưới Ethereum. Bạn có thể tìm hiểu các dApp mới trên zkSync vào mỗi tháng tại đây. Để trải nghiệm zkSync, bạn cần tải ví Argen. Trong đó, “Argent Vault” là tài khoản Ethereum layer-1.
Tương tự như các loại ví khác, bạn cũng phải nạp tiền vào Argent để sử dụng. Để nạp tiền, bạn cần chuyển số tiền hiện có từ một ví khác – sàn giao dịch hoặc MetaMask – sang ví Argent layer-1. Ngoài ra, bạn cũng có thể trả một khoản phí nhỏ để thiết lập và kích hoạt tài khoản zkSync từ tất cả các địa chỉ Ethereum.
Theo đó, giải pháp thứ 2 giúp bạn tiết kiệm gas fee giữa layer-1 và layer-2 hơn. Trong nhiều trường hợp, người dùng có thể mua tiền mã hoá hoặc stablecoin từ Ramp để cấp tiền cho tài khoản zkSync. Khi trải nghiệm zkSync trong giai đoạn đầu, bạn có thể thực hiện các dịch vụ sau:
- Giao dịch ZigZag: Người dùng được hỗ trợ giao dịch trên layer-2 zk-Rollups. Đây là sàn giao dịch phi tập trung cung cấp các giao dịch hoán đổi token với mức phí hấp dẫn. Đồng thời, zk-Rollups cũng có bộ tính năng và thiết lập sổ lệnh như những sàn giao dịch phi tập trung.
- Giao dịch ZkNFT: Dù là một hệ sinh thái “sơ khai”, nhưng zkSync vẫn không quên “chăm chút” cho mảng giải trí là game và NFT. Song, mảng NFT còn được dùng vào mục đích phục vụ nhu cầu sở hữu, giao dịch NFT và trở thành yếu tố thu hút cũng như giữ chân người dùng. Các bộ sưu tập NFT (ví dụ như zkPunks) được fork từ nguyên bản trên Ethereum là Crypto Punk.
- DAOLà viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, có nghĩa là một hệ thống hoạt động tự động và phi tập trung. Sự tự động ở đây có nghĩa là không cần sự điều khiển hay ra lệnh mà tự suy luận và hành động. Một hệ thống tự động có thể xem như một tổ ong hay một tổ kiến khi mà mỗi thành viên của hệ thống tự biết nhiệm vụ của mình và thực hiện nhiệm vụ của mình mà không cần sự ra lệnh hay cho phép của các thành viên khác.: Những dự án làm về DAO trên nền tảng zkSync đã có một vị thế nhất định trên thị trường tiền mã hoá. Một số dự án nổi bật về lĩnh vực này là OlympusDAO hoặc Alchemix.
Roadmap
Cuối tháng 10 năm 2022, zkSync chuẩn bị cho ra mắt Mainnet phiên bản 2.0. Với phiên bản này, các nhà phát triển có thể triển khai dApps của riêng mình. Mục tiêu cuối cùng của zkSync là kết hợp zk-Rollups với Ethereum Virtual Machine (EVMLà môi trường hoạt động của tất cả hợp đồng thông minh trên Ethereum, tất cả các node trên mạng lưới Ethereum cũng vận hành trên EVM để duy trì tính đồng thuận trên toàn blockchain.).
Tính năng tương thích của zk-Rollups với EVM giúp cho các mã được viết bằng ngôn ngữ Solidity của Ethereum có thể triển khai dễ dàng trên mạng lưới zkSync. Đến tháng 11 năm 2022, đội ngũ phát triển zkSync đã thông báo về sự xuất hiện của governance/utility token, tương tự như đợt AirdropSự kiện phân phối miễn phí token thường diễn ra trên Telegram. của dự án Arbitrum (ARBI). Theo đó, vào giai đoạn cuối lộ trình, zkSync sẽ hỗ trợ hiệu suất lên đến 20.000 tps với sự hỗ trợ của zkPorter – giao thức kết hợp zk-Rollups với sharding.
Đội ngũ phát triển
“Bộ não” đứng sau dự án zkSync là Alex Gluchowski – người đã thành lập Matter Labs vào năm 2018. Đội ngũ do Alex đứng đầu đặt trụ sở tại Đức đã phát triển zkSync và ra mắt Mainnet phiên bản 1.0 vào giữa năm 2020. Đến tháng 9 cùng năm, dự án đã gọi vốn thành công với 58 triệu USD từ các đơn vị nổi tiếng như OKEx, Andreessen Horowitz, Gnosis và Rarible.
Partners
Hiện tại, zkSync đang hợp tác với nhiều thương hiệu lớn ở các màng khác nhau trên thị trường BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng. và sàn giao dịch tập trung, điển hình như:
- Houbi Global: Sàn giao dịch này đã tận dụng tính năng mạnh mẽ của zkSyns như phí giao dịch thấp, tốc độ giao dịch nhanh để tiếp cận với lượng lớn người dùng.
- OKEx: Đóng vai trò là một nhà đầu tư lớn của dự án zkSync.
- Mirana Venture: Quỹ đầu tư mạo hiểm của ByBit đã hợp tác với zkSync để thu hút dòng tiền cho hệ sinh thái.
- Chainlink: zkSync tích hợp Chainlink Price Feeds để mang đến cho hệ sinh thái nguồn dữ liệu giá cả chuẩn xác, độ bảo mật cao nhằm phục vụ cho sự phát triển của DeFi trên hệ.
Nhà đầu tư
Nhìn chung, zkSync được “chống lưng” bởi các ông lớn trên thị trường tiền mã hoá. Chính vì thế, các sự kiện hoặc chương trình của zkSync sẽ được đẩy Marketing cực kỳ mạnh mẽ, thậm chí là bùng nổ do độ phủ sóng của các quỹ hỗ trợ.
Sàn giao dịch và ví lưu trữ
Thông tin sẽ được Cryptox100.com cập nhật sớm nhất nhé!
Nhìn chung, zkSync đang phát triển nhanh chóng và thu hút sự quan tâm của cộng đồng Ethereum. Dự án có khả năng đẩy nhanh sự phát triển của các ứng dụng phi tập trung trên Ethereum. mang lại lợi ích lớn cho cả người dùng và nhà phát triển. Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến zkSync, hãy cùng CryptoX100.com tìm hiểu thêm các dự án khác nhé!
Những câu hỏi thường gặp
zkSync có an toàn cho người dùng không?
Câu trả lời là: “Có!”. zkSync được thiết kế để bảo mật. Nó sử dụng bằng chứng không có kiến thức để xác minh tính hợp lệ của các giao dịch, cung cấp mức độ bảo mật mật mã cao. Ngoài ra, zkSync được kiểm tra bởi các công ty bảo mật độc lập để đảm bảo rằng nó an toàn khi sử dụng.
Chi phí sử dụng zkSync bao nhiêu?
Chi phí sử dụng zkSync thấp hơn nhiều so với chi phí sử dụng mạng chính Ethereum. Các giao dịch trên zkSync chỉ tốn vài xu, trong khi các giao dịch trên mạng chính Ethereum có thể tốn vài đô la.
Ứng dụng nào có thể xây dựng trên zkSync?
zkSync có thể được sử dụng để xây dựng nhiều loại ứng dụng phi tập trung, bao gồm: giao thức DeFi, thị trường NFT, nền tảng trò chơi,… Bất kỳ ứng dụng nào có yêu cầu về tốc độ giao dịch và chi phí trên Ethereum đều có thể hưởng lợi từ zkSync.
Tốc độ giao dịch của zkSync như thế nào?
Các giao dịch trên zkSync thường được xử lý trong vài giây (thấp hơn nhiều so với cách giao dịch trên Ethereum). Việc này là do zkSync có thể xử lý các giao dịch theo lô, giúp giảm tải cho mạng chính Ethereum và cho phép thông lượng giao dịch cao hơn nhiều.
![[Hoạt động] Airdrop Masa – Nhận token MASA miễn phí](https://cryptox100.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-13-120x86.jpg)
