zkSync là gì? Tìm hiểu chi tiết về hệ sinh thái zkSync

Một trong những “mảnh ghép” đáng chú ý nhất khi tìm hiểu về mạng lưới Ethereum là zkSync. Giải pháp này cung cấp lượng gas thấp với tốc độ giao dịch nhanh mà không ảnh hưởng đến tính bảo mật. Vậy chính xác zkSync là gì? Liệu zkSync có thống trị cuộc chơi ZK Rollup?

Tìm hiểu tổng quan về zkSync

zkSync là gì?

zkSync là một trong những giải pháp hữu hiệu và phổ biến nhất đối với mạng lưới Ethereum. Đặc biệt, trong giai đoạn Ethereum nâng cấp lên phiên bản mới, zkSync càng đóng vai trò quan trọng hơn đối với mạng lưới. zkSync là viết tắt của cụm từ Zero-Knowledge. Giải pháp này được hỗ trợ bởi công nghệ ZK Rollup.

zkSync cung cấp các tính năng mở rộng Layer 2 với khả năng bảo mật cao. Bên cạnh đó, zkSync được xem là giải pháp “cứu cánh” cho cả người dùng lẫn các nhà phát triển dự án. Giải pháp giúp giảm chi phí vận hành, nâng cao tính năng UX cho các ví điện tử, dịch vụ và cải tiến nền tảng DeFi.

Không những thế, zkSync còn loại bỏ sự can thiệp của bên thứ 3, tăng tốc độ xác thực giao dịch, tiết kiệm chi phí lên đến 99%, đảm bảo các khoản thanh toán đối với các địa chỉ Ethereum và Smart Contracts.

Lịch sử hình thành của zkSync

Dự án zkSync được công bố chính thức vào năm 2020 do Matter Labs sáng lập. Trụ sở chính của đơn vị đặt tại Berlin với 2 thành viên chính: Alexander Vlasov và Alex Gluchowski.

Cả hai đều là các chuyên viên kỹ thuật với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phần mềm và công nghệ BlockchainCó nghĩa là chuỗi các khối chứa các giao dịch được kết nối với nhau theo dạng móc xích có liên quan chặt chẽ với nhau. Đây là từ khoá chỉ cho việc ứng dụng kỹ thuật móc xích các khối thành chuỗi kết nối với nhau và sử dụng công nghệ mạng ngang hàng để lưu đồng bộ dữ liệu trên tất cả các nút mạng. Vì công nghệ này sử dụng các nút mạng được kết nối ngang hàng với nhau nên có thể thời gian ở các nút mạng không giống nhau nên việc sử dụng các khối kết nối móc xích như vậy để đảm bảo thứ tự thời gian của chúng.. Matter Labs hoạt động dựa theo tôn chỉ chú trọng tự do cá nhân, khiêm nhường và luôn hoàn thành tốt công việc.

Điểm khác biệt của zkSync là gì?

So với các giải pháp mở rộng quy mô Layer-2 trên hệ sinh thái Ethereum, zkSync nổi bật hơn cả về tính bảo mật và khả năng sử dụng. Dựa vào tính khả dụng của dữ liệu on-chain và công nghệ zkRollup, nguồn quỹ của các luôn được giữ an toàn. Thậm chí, nếu ngừng giao dịch trong vài tháng, người dùng vẫn có thể rút tài sản của mình mà không cần sự hỗ trợ từ bên thứ 3.

Theo Vitalik ButerinMột lập trình viên mang hai quốc tịch Nga-Canada và nhà sáng lập của nền tảng phi tập trung Ethereum. Sinh ra vào năm 1994, Vitalik cũng có nhiều đóng góp vào các nền tảng mã nguồn mở khác., zkRollup đặc biệt khả thi với những khoản thanh toán, trao đổi và các công cụ hỗ trợ tài chính khác. Vì vậy, nếu Ethereum bị tắc nghẽn (một thực trạng phổ biến của mạng lưới), zkSync vẫn hoạt động bình thường mà không bị ảnh hưởng.

Sự quá tải của mạng lưới thực chất không tạo ra mối đe dọa đối với zkSync. Đặc biệt, công nghệ này cũng không ảnh hưởng đến số lượng giao dịch trên mạng lưới. Với zkSync, chi phí giao dịch cũng được tối thiểu hóa so với những công nghệ Layer 1.

Một vài điểm nổi bật của zkSync là:

Một số thành phần của zkSync

zkEVM

Đây là một virtual server có khả năng vận hành các Smart Contracts để tăng khả năng tương thích với thuật toán Zero-Knowledge-Proof. Về bản chất, zkEVM là một nhân tố không thể thiếu để tạo nên giải pháp zkRollup.

Thành phần này còn giúp hệ thống duy trì tính hiệu quả của các dòng code, như: tăng tính bảo mật, hạn chế lỗi phát sinh, bugs được thực nghiệm tốt,… Với sự hỗ trợ của zkEVM, khả năng tương thích của zkSync với EVMLà môi trường hoạt động của tất cả hợp đồng thông minh trên Ethereum, tất cả các node trên mạng lưới Ethereum cũng vận hành trên EVM để duy trì tính đồng thuận trên toàn blockchain. sẽ được đẩy mạnh.

zkPorter

Vai trò cốt lõi của zkPorter là thúc đẩy sức mạnh cho zkSync phiên bản 2.0. Đối với zkSync 2.0, Layer 2 sẽ được chia thành hai phần, cụ thể là:

Đặc biệt, cả hai bên có thể hoạt động song song và hỗ trợ lẫn nhau. Những contracts và account giữa hai bên được phép tương tác qua lại một cách dễ dàng. Đối với người dùng, zkPorter giúp giảm phí giao dịch xuống gấp 100 lần cho những account hoạt động trên hệ thống này.

Có thể nói, zkEVM và zkPorter là hai thành phần không thể thiếu đối với zkSync. Chúng có khả năng đơn giản hóa quy trình chuyển đổi của các Smart Contracts trên Ethereum sang zkSync Layers 2. Ngoài ra, zkEVM và zkPorter còn có thể kết hợp với nhau, góp phần nhân đôi sức mạnh cho zkSync.

Các thông số đáng chú ý của zkSync

Một số tính năng nổi bật của zkSync

DEX

Hiện tại, zkSync đã triển khai hai sàn DEX native nhằm thu giữ giá trị của tính thanh khoản. Nhiệm vụ của các sàn DEX là luân chuyển thanh khoản từ Layer 1 của Ethereum lên zkSync.

StablecoinLà những đồng coin được định giá với một tài sản cố định nhằm để ổn định biến động giá trong thị trường.

zkSync cung cấp đa dạng các stablecoin, đáp ứng tốt nhu cầu giao dịch của người dùng trên các sàn DEX. Sắp tới, zkSync dự kiến sẽ bổ sung BUSD – một trong những stablecoin khá phổ biến vào danh sách stablecoin hiện tại. Việc này nhằm thu hút lượng người dùng của BNB Chain.

Lending

Có thể nói, Lending là một hoạt động quan trọng đối với hệ sinh thái non trẻ như zkSync. Với Lending, hệ sinh thái có thể phát triển nhiều ứng dụng hơn trong tương lai, như: Yield FarmTheo nghĩa đen là cày cấy, là hành động ám chỉ việc đào ra token/coin từ hình thức Yield Farming và Liquidity Mining. Các nhà đầu tư sẽ cung cấp thanh khoản cho thị trường để “thu hoạch” về lãi là các token. Leverage hay DerivativesLà tên gọi của công cụ tài chính. Nó cho phép nhà đầu tư giao dịch nhiều sản phẩm dựa trên giá cả mà không cần sở hữu sản phẩm đó..

Trên nền tảng zkSync hiện đang có sự xuất hiện của dịch vụ Yearn Finance. Đây được xem là dấu hiệu tích cực cho thấy khả năng bùng nổ của Lending trên hệ sinh thái trong thời gian sắp tới.

NFT

Dù chỉ là một hệ sinh thái “non trẻ” nhưng zkSync vẫn rất “chăm chút” cho mảng game và NFT. Với zkSync, người dùng có thể trao đổi, giao dịch NFT một cách hiệu quả, không hề kém cạnh các nền tảng lâu đời khác. Bên cạnh đó, zkSync còn đặc biệt thu hút người dùng với những bộ NFT rất thú vị, điển hình như: zkPunks – bản fork từ Crypto Punk trên Ethereum.

DAOLà viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, có nghĩa là một hệ thống hoạt động tự động và phi tập trung. Sự tự động ở đây có nghĩa là không cần sự điều khiển hay ra lệnh mà tự suy luận và hành động. Một hệ thống tự động có thể xem như một tổ ong hay một tổ kiến khi mà mỗi thành viên của hệ thống tự biết nhiệm vụ của mình và thực hiện nhiệm vụ của mình mà không cần sự ra lệnh hay cho phép của các thành viên khác.

Một trong những tính năng nổi bật nhất của zkSync là DAO. Các dự án về DAO trên hệ sinh thái được thiết lập chỉn chu và toàn diện. Nhờ đó, zkSync đã hưởng rất nhiều lợi thế từ các dự án này.

Wallet

zkSync cung cấp rất nhiều loại ví điện tử khác nhau, điển hình như: imToken, Numio, Zerion, MathWallet,… Những loại ví này đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau, từ swap token, tương tác với dApps, hỗ trợ mạng zkRollup đến quản lý tài sản, đầu tư, hỗ trợ đa chuỗi.

Sở hữu đa dạng các loại ví là cách zkSync làm tăng trải nghiệm của người dùng. Nhờ đó, người dùng có thể chuyển đổi mạng sang zkSync một cách dễ dàng. Thông qua zkSync, các ví điện tử sở hữu lượng lớn người dùng có thể mở rộng khả năng tiếp cận với khách hàng hiệu quả hơn.

zkSync hiện đang trong giai đoạn đầu định hình và phát triển. Tuy nhiên, từ những bước đi đầu tiên, hệ sinh thái đã cho thấy tiềm năng và triển vọng sáng giá của mình. Bên cạnh đó, các dự án trên zkSync cũng rất được đầu tư về cơ sở hạ tầng. zkSync còn rất chú trọng vào những mảnh ghép DeFi thu hút dòng tiền, như: DEX, lending, options, farming, NFT,…Vì vậy, bạn có thể xem xét chọn lựa zkSync như một giải pháp hỗ trợ Ethereum ở thời điểm hiện tại.

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có cái nhìn toàn diện hơn về zkSync. Chúc bạn sớm tìm ra cơ hội đầu tư mới trên hệ sinh thái giàu tiềm năng này!

Những câu hỏi thường gặp