Keylogger là phần mềm gì? Cách xử lý phần mềm Keylogger hiệu quả nhất

Trong thời đại công nghệ, có rất nhiều hoạt động mà người dùng cần thao tác trên trên mạng internet. Tuy nhiên, điều này lại tạo điều kiện cho hàng loạt các cuộc tấn công mạng dưới nhiều hình thức. Keylogger là một trong số những phần mềm độc hại có khả năng ghi lại thao tác gõ phím khi bạn sử dụng máy tính. Vậy cụ thể Keylogger là phần mềm gì? Cách xử lý phần mềm Keylogger như thế nào?

Đôi nét về phần mềm Keylogger

Keylogger là phần mềm gì?

Keylogger là một loại phần mềm giám sát được thiết kế để ghi lại số lần gõ phím của người dùng. Phần mềm này được xem là một trong những hình thức đe dọa an ninh mạng lâu đời nhất. Keylogger có khả năng biết được thông tin bạn nhập vào một trang web hoặc ứng dụng, chẳng hạn như mật khẩu tài khoản, số thẻ tín dụng, mã PIN và số tài khoản ngân hàng, số điện thoại/email,..

Hacker có thể sử dụng Keylogger để lấy cắp thông tin cá nhân sau đó bán cho các tổ chức hoặc sử dụng để trục lợi. Tuy nhiên, phần mềm này đôi lúc cũng có những mục đích sử dụng hợp pháp, chẳng hạn như các doanh nghiệp sử dụng để khắc phục sự cố, cải thiện trải nghiệm người dùng hoặc giám sát nhân viên. Các cơ quan thực thi pháp luật và tình báo cũng có thể sử dụng Keylogger cho mục đích giám sát.

Phân loại Keylogger

Có hai loại Keylogger:

Thiết bị phần cứng: Loại Keylogger này được cài trong phần cứng PC của bạn. Ngoài ra, chúng cũng có dạng một phích cắm được đặt giữa CPU và cáp bàn phím một cách kín đáo. Điều này sẽ đòi hỏi người lắp đặt phải thật cẩn trọng và diễn ra trong lúc bạn không để ý

Phần mềm: Loại phần mềm có thể dễ dàng cài đặt trên thiết bị. Mặc dù là một công cụ độc hại, nhưng Keylogger không làm ảnh hưởng đến hệ thống máy tính của bạn. Công việc duy nhất của phần mềm là ghi lại các lần gõ phím khi bạn nhập thông tin lên trang web hoặc ứng dụng nào đó.

Phần mềm Keylogger xâm nhập vào thiết bị như thế nào?

Phần mềm Keylogger có thể xuất hiện trên thiết bị theo một số cách khác nhau:

• Keylogger có thể được cài đặt khi người dùng nhấp vào liên kết hoặc mở tệp đính kèm / tệp từ email lừa đảo
• Được cài đặt thông qua Page Script của trang web bằng cách khai thác lỗ hổng trình duyệt. Chương trình sẽ tự động được khởi chạy khi người dùng truy cập vào một trang web độc hại
• Việc tải xuống và cài đặt phần mềm độc hại vào hệ thống cũng có thể khiến Keylogger xâm nhập thiết bị của bạn.
• Có rất nhiều mẫu laptop HP đã được xuất xưởng với mã Keylogging có sẵn trong trình điều khiển của hãng. Thực tế, đây là một phần của công cụ gỡ lỗi do nhà cung cấp để lại.

Thủ thuật mà Hacker tận dụng để cài đặt Keylogger

Hacker sử dụng virus Trojan làm công cụ phân phối để cài đặt Keylogger lên máy tính của bạn. Họ sẽ sử dụng hai phương pháp khác nhau để xâm nhập vào máy tính của bạn.

Phương pháp đầu tiên liên quan đến lừa đảo. Lừa đảo có thể là hành vi giả mạo email từ một công ty/ngân hàng hợp pháp để lấy mật khẩu và số thẻ tín dụng. Đôi khi, những email này chứa các tệp đính kèm tải các chương trình độc hại khi bạn nhấp vào chúng.

Với phương pháp thứ hai, hacker sẽ nghiên cứu về hành vi trước đó nhằm tìm ra điểm yếu trong thói quen trực tuyến của bạn. Giả sử khi họ phát hiện ra bạn có thói quen truy cập các trang web khiêu dâm, họ có thể tạo một email có phiếu giảm giá giả để trở thành thành viên vào một trang web khiêu dâm độc quyền.

Keylogger không phải lúc nào cũng là bất hợp pháp

Thoạt nghe, bạn có thể nghĩ rằng Keylogger là một phần mềm bất hợp pháp. Tuy nhiên, phần mềm này vẫn có các ứng dụng hữu ích trong đời sống. Ví dụ, Keylogger thường được các bộ phận IT sử dụng để theo dõi và khắc phục sự cố của hệ thống. Ngoài ra, Keylogger có thể theo dõi các hoạt động của nhân viên trong một công ty. Ở góc độ cá nhân, bạn có thể sử dụng phần mềm này để theo dõi những gì con bạn thao tác trên máy tính.

Vì vậy, nếu bạn cài đặt Keylogger trên thiết bị của mình, đây là phần mềm hợp pháp. Nếu Keylogger được cài đặt bí mật để lấy cắp dữ liệu thì đó là hành vi bất hợp pháp.

Cách xử lý phần mềm Keylogger hiệu quả nhất

Cách phòng tránh Keylogger

Giám sát phân bổ tài nguyên, quy trình và dữ liệu

Việc quan sát phân bổ tài nguyên và quy trình trên máy, cũng như theo dõi dữ liệu được truyền từ thiết bị bên ngoài có thể giúp bạn xác định xem Keylogger có xuất hiện hay không. Keylogger thường yêu cầu quyền truy cập root vào máy, đây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy thiết bị đã bị nhiễm Keylogger.

Luôn cập nhật bảo vệ chống virus

Vì Keylogger thường đi kèm với các phần mềm độc hại khác nên việc phát hiện ra Keylogger có thể là dấu hiệu của một cuộc tấn công hoặc lây nhiễm rộng hơn.

Sử dụng phần mềm chống Keylogger

Phần mềm chống Keylogger chuyên dụng được thiết kế để mã hóa các thao tác gõ phím cũng như quét và xóa các trình ghi nhật ký đã có. Đồng thời, các phần mềm này sẽ gắn cờ các hành vi bất thường trên thiết bị.

Sử dụng bàn phím ảo

Bàn phím ảo sẽ làm giảm nguy cơ bị ghi lại thao tác bằng cách cho phép bạn nhập thông tin mà không cần sử dụng bàn phím vật lý. Tuy nhiên, phương pháp này có thể sẽ ảnh hưởng đến năng suất của người dùng, không chống lại được tất cả các loại phần mềm theo dõi.

Tắt các tệp tự chạy trên thiết bị ngoài

Việc tắt các tệp tự chạy trên các thiết bị được kết nối bên ngoài như USB và hạn chế sao chép các tệp vào máy tính cũng có thể làm giảm khả năng lây nhiễm.

Triển khai xác thực hai yếu tố

Việc thực hiện nghiêm ngặt xác thực hai yếu tố trên tất cả các tài khoản cá nhân sẽ giúp người dùng bảo vệ thông tin đăng nhập nhạy cảm. Ngoài ra, bạn cũng nên sử dụng mật khẩu một lần (OPT) sẽ làm cho hacker không thể sử dụng cùng một mật khẩu đã phát hiện vào lần sau.

Sử dụng trình quản lý mật khẩu

Vì trình quản lý này sẽ tự động nhập mật khẩu, làm cho các lần gõ phím trở nên không cần thiết (không có thao tác gõ phím, không ghi nhật ký bàn phím).

Cách xử lý khi thiết bị có chứa Keylogger

Cách phát hiện Keylogger

Về cơ bản, phần mềm Keylogger được xếp vào dạng mã độc (malware). Vì vậy, bạn có thể phát hiện Keylogger trên thiết bị thông qua các công cụ quét thường dùng. Quan trọng nhất là hãy chọn chính xác phần mềm bảo mật, không cần thiết phải mạnh mẽ chỉ cần có tên tuổi và danh tiếng rõ ràng, chẳng hạn như Avast, AVG, Avira đều có các giải pháp miễn phí và hiệu quả cho người dùng phổ thông. Vì nếu không cẩn trọng, rất có thể phần mềm gán mác “anti-virus” hay “anti-malware” mà bạn tải từ một nguồn lạ trên mạng lại chính là thủ phạm đưa Keylogger lên máy của bạn.

Phương thức đơn giản nhất để phát hiện một phần mềm Keylogger là kiểm tra các chương trình đang hoạt động từ phần chương trình hệ thống. Bạn hãy nhấn tổ hợp phím Ctrl+Alt+Del trên Windows để mở Task Manager trên các hệ điều hành chạy Windows.

Nếu phát hiện sự xuất hiện của các tập tin chạy dưới User name không phải là System, bạn hãy tìm hiểu kỹ xem chúng có liên quan đến hệ thống hay không. Bạn nên tra cứu trên mạng và cố gắng xác định liệu đó là từ một chương trình hợp pháp hay từ một Keylogger.

Xử lý phần mềm Keylogger

Khi đã phát hiện máy tính có phần mềm Keylogger lạ đang chạy, bạn có thể tiến hành gỡ cài đặt và xóa vĩnh viễn. Trong trường hợp bạn đã xóa và gỡ cài đặt phần mềm Keylogger mà máy tính vẫn hoạt động một cách bất thường, bạn có thể nghĩ tới việc cài lại Windows trên máy của mình.

Bạn có thể sử dụng một số chương trình như Keylogger Killer của Totto. Phần mềm sẽ quét các process và tìm các chương trình theo dõi cùng lúc qua nhiều ứng dụng (Keylogger dùng cách này thông qua một tập tin *.dll), sau đó đưa ra cảnh báo để bạn vô hiệu hóa chúng.

Trên đây là những thông tin liên quan đến phần mềm Keylogger và cách phòng chống phần mềm độc hại này. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp cho bạn một kiến thức hữu ích để bạn bảo vệ an toàn tối đa cho thiết bị của mình nhé!

FAQs về Keylogger