IPO là gì? Kiến thức cần biết về IPO A-Z

IPOLà viết tắt của initial public offering, nghĩa là phát hành lần đầu đến công chúng. Đây cũng là hình thức huy động vốn từ một công ty thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu và đưa lên sàn giao dịch chứng khoán. là một trong những giải pháp huy động vốn nhanh chóng và hợp pháp dành cho các doanh nghiệp. Vậy IPO là gì? Hãy cùng CryptoX100.com tìm hiểu chi tiết về IPO ngay dưới đây!

Giới thiệu về IPO

IPO là gì?

IPO là viết tắt của Initial Public Offering, tạm dịch: ‘’lần đầu phát hành cổ phiếu ra công chúng’’. Hiểu đơn giản, IPO là quá trình mà một công ty bán công khai cổ phiếu ra công chúng để huy động vốn. Hình thức IPO này được thực hiện thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu và đưa lên sàn chứng khoán. Trong đó, công chúng là tập hợp những nhà đầu tư tiềm năng với giá trị chứng khoán chào bán đủ lớn. Sau lần phát hành ra công chúng, những doanh nghiệp, công ty cổ phần chính thức trở thành một công ty đại chúng, còn gọi là công ty cổ phần đại chúng.

Những công ty Startup hoặc đã kinh doanh lâu năm có thể quyết định niêm yết cổ phiếu thông qua IPO. Những công ty này thường phát hành IPO để huy động vốn trả các khoản nợ, tài trợ cho các sáng kiến phát triển doanh nghiệp,…

Cổ phiếu là loại chứng chỉ tài sản được phát hành bởi doanh nghiệp. Mức độ sinh lời của cổ phiếu mà nhà đầu tư nắm giữ phụ thuộc vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Để sở hữu một phần cổ phiếu của công ty trước khi chào bán cổ phiếu ra công chúng, bạn phải tiếp cận chủ sở hữu của công ty đó. Công ty IPO sẽ giúp cho các công ty tham gia nâng cao vị thế, khẳng định nguồn lực trên thị trường. Hình thức cổ phần hóa còn giúp nhân viên của công ty hưởng thêm các ưu đãi từ đơn vị họ công tác.

IPO được ra đời từ khi nào?

Được biết, người Hà Lan đã tiên phong thực hiện IPO lần đầu tiên bằng cách chào bán cổ phiếu của công ty Đông Ấn Hà Lan đến công chúng. Kể từ đó, IPO là cách để công ty huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư trong cộng đồng thông qua việc phát hành quyền sở hữu cổ phần ra công chúng.

Theo thời gian, IPO được biết đến với xu hướng tăng và giảm trong đợt phát hành. Những lĩnh vực riêng lẻ cũng trải qua giai đoạn tăng giảm phát hành do sự đổi mới và các yếu tố kinh tế khác nhau.

Sự bùng nổ đỉnh điểm của IPO diễn ra vào giai đoạn các công ty khởi nghiệp không có doanh thu đã vội vàng niêm yết giá trên thị trường chứng khoán. Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã dẫn đến một năm hao hụt số lượng IPO. Sau cuộc suy thoái tài chính này, các đợt IPO bị đình trệ và rất hiếm các công ty niêm yết giá. Gần đây, IPO dần chuyển sang tập trung vào các công ty startup đạt định giá tư nhân hơn 1 tỷ USD.

Đánh giá lợi ích và rủi ro khi tiến hành IPO

Đối với các công ty khởi nghiệp, việc phát hành IPO dường như là mục tiêu thực tế của họ. Mặc dù, IPO mang đến nhiều lợi ích tiềm năng nhưng cũng không thể lường trước được những bất lợi và rủi ro liên quan đến việc niêm yết cổ phiếu ra công chúng.

Lợi ích của IPO

Khả năng gây quỹ cao

Lợi ích đầu tiên của đợt chào bán cổ phiếu lần đầu đến với công chúng chính là tiền. Số tiền thu được từ đợt IPO sẽ mang lại nhiều lý do về việc công ty niêm yết cổ phiếu ra công chúng. Đặc biệt, IPO còn giúp xem xét nhiều cơ hội đầu tư có sẵn do sở hữu nguồn vốn mới.

Bên cạnh đó, IPO cho phép các công ty sử dụng đợt phát hành cổ phiếu lần đầu đến công chúng để tài trợ cho nghiên cứu và phát triển, thuê nhân viên mới, xây dựng cơ sở hạ tầng, giảm nợ, mua lại các công nghệ mới hoặc các công ty khác,…

Cơ hội thoát vốn

Mọi doanh nghiệp đều sở hữu các bên liên quan, những người đã đóng góp thời gian, tài chính và nguồn lực xứng đáng với mong muốn tạo ra một công ty thành công. Những người sáng lập và đầu tư thường mất rất nhiều năm mà không thu được bất kỳ khoản thu nhập tài chính đáng kể nào từ những đóng góp của họ.

IPO là một cơ hội chốt lời chất lượng cho các bên liên quan, nhờ đó họ có thể nhận được số tiền lớn hoặc ít nhất là chốt được vốn mà họ thực hiện trong công ty của họ.

Tạo dựng danh tiếng cho công ty

Khi tiến hành IPO, công ty được ví như một “ngôi sao” trên thị trường chứng khoán và nhận được sự quan tâm của báo chí trong một khoảng thời gian. Vì thế, IPO được xem là sự kiện lớn, có vai trò quan trọng với các doanh nghiệp. Ngoài ra, đây cũng là mục tiêu của những doanh nghiệp startup. Lúc này, công ty có thể tranh thủ ‘’đất’’ để quảng bá sản phẩm, dịch vụ của mình đến nhóm khách hàng tiềm năng trên thị trường.

Rủi ro khi thực hiện IPO

• Về tài chính: Các doanh nghiệp phải trả cho tổ chức tư vấn và bảo lãnh một khoản phí từ 3-7% số tiền huy động vốn từ IPO.
• Nhân viên và các bộ phận quản trị công ty mất khá nhiều thời gian, sức lực để thực hiện IPO. Họ cần phải dành thời gian chuẩn bị hồ sơ tài liệu theo luật quy định và tổ chức các buổi giới thiệu gặp gỡ nhà đầu tư.
• Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Các công ty bắt buộc phải công khai minh bạch bản báo cáo tài chính theo định kỳ. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh và vốn của doanh nghiệp.

Bên cạnh những hạn chế kể trên, IPO còn tiềm ẩn những rủi ro cực kỳ nguy hại, ảnh hưởng trực tiếp đến sự “tồn vong’’ của doanh nghiệp nếu không có phương án hợp lý. Hầu hết, việc tiến hành IPO đến từ các công ty mới nổi nhằm mục đích tìm kiếm cơ hội mở rộng kinh doanh. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này chưa tạo ra lợi nhuận. Do đó, các công ty này sau khi nhận được vốn từ IPO dễ xảy ra tình trạng tiêu pha quá trớn. Điều này có thể khiến các công ty bị nghi ngờ về mục đích sử dụng IPO để trục lợi riêng. Vì vậy, IPO có thể trở thành điểm kết thay vì điểm khởi đầu.

5 bước trong quy trình IPO

Bước 1: Chọn ngân hàng đầu tư

Đầu tiên, công ty phát hành IPO cần lựa chọn ngân hàng đầu tư uy tín để được tư vấn chi tiết về việc IPO. Đồng thời, ngân hàng cũng sẽ cung cấp cho công ty các dịch vụ bảo lãnh phát hành. Thông thường, các công ty sẽ lựa chọn ngân hàng đảm bảo những tiêu chí như sau:

• Đảm bảo uy tín, đáng tin cậy.
• Khả năng và chất lượng nghiên cứu cao.
• Có kinh nghiệm và chuyên môn trong ngành.
• Khả năng phân phối ổn định và hiệu quả. Điều này có nghĩa là ngân hàng có thể bán chứng khoán đã phát hành cho nhiều đơn vị, tổ chức đầu tư.
• Mối quan hệ trước đó với ngân hàng đầu tư.

Bước 2: Chuẩn bị tài liệu theo quy định

Lúc này, người bảo lãnh phát hành IPO cần chuẩn và soạn thảo các tài liệu theo yêu cầu của SECLà viết tắt của Uỷ ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ. SEC là một cơ quan thuộc Chính phủ Mỹ được giao trọng trách quản lý chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu,…) cũng như các sàn giao dịch chứng khoán. gồm:

• Thư cam kết.
• Thư ý định.
• Thỏa thuận bảo lãnh phát hành.
• Tuyên bố đăng ký.
• Tài liệu Red Herring.

Bảo lãnh phát hành là quá trình ngân hàng đầu tư hoạt động như một nhà môi giới giữa công ty phát hành và công chúng đầu tư. Điều này có thể giúp công ty phát hành IPO bán số cổ phiếu ban đầu của họ.

Bước 3: Nộp cho SEC

Sau khi hoàn tất các thông tin và tài liệu, công ty sẽ tiến hành nộp chúng và chờ đợi phê duyệt.

Bước 4: Chấp nhận phê duyệt

Khi toàn bộ tài liệu hợp lệ, phê duyệt được chấp nhận, công ty có thể thông báo và tổ chức IPO một cách hợp pháp.

Bước 5: Thông báo & Tổ chức IPO.

Thông qua các buổi Roadshow chạy qua các khu vực thực hiện việc chào bán cổ phiếu, công sẽ thông báo và trình bày về IPO của họ. Sự thành công hay thất bại của các buổi Roadshow này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc quyết định giá chào bán IPO.

Trên đây là những thông tin tổng quan nhất về IPO mà CryptoX100.com đã tổng hợp để gửi đến bạn. Hy vọng đây sẽ là nguồn tư liệu hữu ích, giúp cho bạn có thêm nhiều lựa chọn sáng suốt trong quá trình tham gia đầu tư. Chúc các bạn thành công!

FAQs về IPO